Iedereen heeft wel een fles olie (of meerdere) in zijn keuken staan. Olie, er zijn zoveel soorten en er is een groot verschil in kwaliteit. Sommige bevatten gezonde vetten, andere zitten juist weer vol met transvetten. Sommige oliën zijn geschikt om in te bakken, terwijl je andere alleen maar kunt gebruiken voor over je salade.
Logisch dat we soms even niet meer weten welke olie we nou in onze keuken moeten hebben staan en welke we waar het beste voor kunnen gebruiken.
Olie; welke zijn gezond, welke zijn geschikt om in te bakken en welke vooral niet?
Oliën, lekker om in te bakken, te koken of over een salade. Wanneer we aan olie denken, denken we al snel aan olijfolie. Maar er zijn zoveel meer verschillende soorten, bekijk alleen het schap in de supermarkt maar eens. Wat dacht je van kokosolie, lijnzaadolie, avocado olie, sesamolie, walnotenolie, pinda olie, zonnebloemolie, koolzaadolie en palmolie.
Welke oliën zijn gezond?
Olie is een van de producten dat onverzadigde vetten bevat (omega-3 vetzuren). Deze zijn belangrijk voor onze gezondheid. Ze hebben een beschermende functie, geven energie en helpen helpen om bepaalde vitamine op te nemen, zoals vitamine A, E en D. Maar let bij het gebruik van olie er wel op dat je een gezonde olie te pakken hebt.
Ongezonde oliën zitten vol met verzadigde vetten, transvetten en kunnen erg schadelijk zijn. Ze veroorzaken hart- en vaatziekten, kunnen schadelijk voor de aanmaak van nieuwe cellen en verzwakken je immuunsysteem.
Koudgeperst
Een belangrijke factor bij olie, is de manier waarop de olie is bereid. Wanneer een olie koudgeperst is (dit heb je vast wel eens op een fles olie zien staan) betekent dat, dat de olie mechanisch uit de noten, zaden of vruchten is geperst.
Hierbij wordt de olie niet verhit en zijn er geen chemische stoffen toegevoegd. Met deze bereiding krijg je zuivere olie zonder toevoeging. De eerste persing is de beste. Dit is een ‘extra Virgine’ olie. Deze olie is niet geschikt om te verhitten, maar om puur te eten.
Geraffineerde olie
Wanneer de noten, zaden of pitten eerst verhit worden en met een machine bereid, hebben we het over geraffineerde olie. Hierbij wordt de olie vaak met chemische processen en toevoegingen bereid. Bij dit proces gaat veel kwaliteit van de olie verloren. Deze olie is juist weer geschikt om te verhitten.
Verhitten, ja of nee?
Iedere olie heeft zijn eigen temperatuur waarop het gaat verbranden, de olie gaat dan roken. Op dit punt begint de samenstelling en voedingstoffen van de olie af te breken. Er komen slechte stoffen vrij, zoals transvetten. Daarnaast gaat de kwaliteit en smaak verloren.
Op welk punt dit precies is verschilt per olie. Hoe hoger de temperatuur is waarop de olie gaat roken, hoe geschikter de olie is om in te verhitten en dus in te bakken of te frituren.
Bij geraffineerde olie is het punt waarop de olie gaat roken/verbranden hoger dan koudgeperste olien. Deze kun je dus beter gebruiken om in te bakken. Koudgeperste olie is juist geschikt om puur te gebruiken, zoals over je salade.
Op een rijtje
Kies uiteraard alleen voor gezonde oliën en maak een onderscheid in olie die je kunt verhitten (en dus gebruikt om in te bakken en wokken) en olie die je niet kunt verhitten (en dus puur eet, zoals over de salade).
Gezonde oliën
Koudgeperste olijfolie; niet verhitten
Olijfolie; wel verhitten
Lijnzaadolie; niet verhitten
Walnootolie; niet verhitten
Sesamolie; niet verhitten
Avocado olie; zowel verhitten als puur te gebruiken
Kokosolie; zowel verhitten als puur te gebruiken
Pindaolie; wel verhitten
Ongezonde oliën
Palmolie; bevat verzadigde vetten
Koolzaadolie; bevat transvetten
Zonnebloemolie; bewerkt en geraffineerd
Sojaolie; bevat transvetten
