Plantaardige melk; een goed alternatief voor wanneer je koemelk niet goed kunt verdragen of liever geen dierlijke producten wilt eten drinken (of beide, zoals ik).
Vaak krijg ik de vraag welke soorten plantaardige melk er allemaal zijn, wat het verschil tussen deze soorten is, welke je waarvoor kunt gebruiken en vooral; welke het beste/gezondste is?
Zelf gebruik ik altijd plantaardige melk. Geen glazen melk (ik houd geen eens van melk), maar vooral om smoothies te maken, voor in de koffie of om mee te bakken.
Op de vraag welke plantaardige melk het beste/gezonds is kan ik duidelijk antwoord geven. Er is geen een soort het beste of gezondst. Elk soort plantaardige melk is anders opgebouwd en bevat andere voedingsstoffen. Het gaat er om welke soort plantaardige melk het beste bij jouw past. Bij deze keuze kun je wel rekening houden met de volgende drie factoren.
Suikers
Wanneer je voor een gezonde variant plantaardige melk wilt gaan, let dan goed op de suiker (zou ik zeker doen!). In sommige varianten zijn namelijk behoorlijk wat suikers toegevoegd. Staat suiker ergens bovenaan de ingrediëntenlijst? Dan is het meestal niet best… Kies daarom wanneer mogelijk voor een ongezoete variant.
Percentage hoofdingrediënt
Let op het percentage van het hoofdingrediënt (sojabonen in sojamelk, amandelen in amandelmelk etc). Het beste is wanneer deze zo hoog mogelijk is (minstens 5%!). Het is zonde wanneer je een pak (best prijzig) plantaardige melk koopt en je eigenlijk een beetje water met suiker aan het drinken bent…
Intoleranties
Niet iedereen kan elke soort melk goed verdragen. Wanneer je een glutenintolerantie of notenallergie hebt, worden sommige soorten plantaardige melk al uitgesloten.
Plantaardige melk; alle soorten op een rij + uitleg
Welke soorten er allemaal zijn en wat het verschil is tussen deze soorten, leg ik je hieronder uit. Ook vertel ik je welke melk je waarvoor het beste kunt gebruiken en hoe ze smaken.
Sojamelk
Sojamelk wordt gemaakt van sojabonen en heeft een romige structuur. Sojamelk is een goed alternatief voor mensen die geen koemelk kunnen verdagen én coeliakie hebben (deze twee gaan vaak samen).
Het wordt veel gebruikt voor in de koffie, maar je kunt er ook goed mee bakken.
Sojamelk is een bron van eiwitten. Let vooral bij sojamelk op het suikergehalte, want hier wordt vaak veel suiker aan toegevoegd.
Bij sojamelk zijn er nog twee puntjes van aandacht; de gezondheid en het milieu. Soja is namelijk echt geen wondermiddel. Later komt hier een uitgebreid artikel over op de blog.
In soja zit best wat oestrogeen (hormoon) en andere stoffen die niet zo gezond voor ons schijnen te zijn. Matig daarom de inname van soja.
Daarnaast is soja, door de hoge vraag naar dit product, belastend voor het milieu.
Havermelk
Havermelk wordt gemaakt van haver. Het heeft een beetje een waterige structuur en niet echt een uitgesproken smaak.
Een goed alternatief voor mensen die plantaardige melk willen drinken, maar allergisch zijn voor noten of wanneer je je soja inname wilt beperken. Havermelk is niet geschikt voor mensen met coeliakie (haver kan namelijk gluten bevatten).
Zelf vind ik havermelk de lekkerste plantaardig melk voor in de koffie. Granenmelk, zoals haver- en speltmelk, bevatten wel weer minder eiwitten dan bijvoorbeeld soja- of notenmelk.
Rijstmelk
Rijstmelk wordt gemaakt van oplosbare rijstdelen die overblijven na het koken, malen en filtreren van gepelde rijst. Het heeft een waterige structuur en smaakt best zoet van zichzelf. Aan rijstemelk wordt daarom meestal geen/weinig suiker toegevoegd.
Een goed alternatief wanneer je plantaardige melk wilt drinken, maar je een notenallergie of glutenintollerantie hebt. Zelf gebruik ik rijstmelk vaak bij het maken van smoothies of het bakken van pannenkoeken en wafels.
Kokosdrink
Kokosdrink, niet te verwarren met kokosmelk of kokoswater) is gemaakt van kokos, aangelengd met water. De structuur is daardoor waterig en heeft een lichte kokosmaak.
Geschikt voor mensen die een notenallergie of glutenintolerantie hebben.
Je hebt een variant kokos-rijst melk, die is nog lekkerder en heerlijk om smoothies of ijskoffie mee te maken.
Speltmelk
Speltmelk wordt gemaakt van spelt en water. Het heeft een normale structuur en is best zoet van zichzelf. Speltmelk is niet geschikt voor mensen met een glutenintolerantie of coeliakie. Wel geschikt voor mensen met een notenallergie.
Speltmelk is lekker om mee te bakken en voor in de cappuccino. Speltmelk bevat wel weer minder eiwitten dan soja- en notenmelk.
Notenmelk; amandelmelk en hazelnotenmelk
Amandelmelk wordt gemaakt van amandelen en hazelnotenmelk van hazelnoten. Logisch, maar let vooral bij notenmelk goed op het percentage noten dat de melk bevat. Dit is soms teleurstellend laag.
Notenmelk heeft een romige structuur, een uitgesproken notensmaak en bevat veel eiwitten.
Zelf vind ik notenmelk, zoals amandelmelk absoluut niet lekker in mijn koffie. Dit door de uitgesproken smaak en doordat notenmelk snel schift. Wel geschikt om mee te bakken of voor het maken van smoothies.
Notenmelk is niet geschikt voor mensen met een notenallergie, maar wel weer geschikt voor mensen met een glutenallergie.
Er bestaan nog veel meer soorten plantaardige melk, zoals hennepmelk en quinoamelk, maar deze zijn moeilijk verkrijgbaar in Nederland. Daarnaast zijn er ook allerlei soorten plantaardige melk met smaakjes, zoals sojamelk met chocolade. Deze zou ik in de schappen laten liggen, omdat ze vol met suikers zitten.
