Prikkelbare darmen (pds), ik heb het onderwerp darmen vaak benoemd op de blog, maar volgens mij nog nooit een heel artikel aan prikkelbare darmen gewijd. En dat terwijl deze vervelende chronische aandoening bijna dagelijks mijn leven en die van vele andere beïnvloed. Tijd om het hier eens uitgebreid over te hebben! Wat zijn prikkelbare darmen precies, wat zijn de klachten die je kunt hebben en misschien wel het belangrijkste: wat kun je eraan doen en hoe ga je hier dagelijks mee om, zodat je de minste last ervaart?
Misschien heb je wel eens last van een opgeblazen buik, buikpijn (vooral na het eten), misselijkheid of moeite met naar de wc gaan. Dat heeft iedereen wel eens, want onze darmen hebben het soms maar lastig met wat wij allemaal eten. Maar heb je dit (bijna) elke dag en beïnvloed dit je dagelijkse functioneren? Bezoek dan eens een arts en/of diëtist, want de kans is groot dat je last hebt van PDS: het Prikkelbare Darm Syndroom. Bij de meeste zorgverzekeringen, zoals bij FBTO wordt een bezoek aan een diëtist gewoon vergoed. Je kunt ook online een test doen om te kijken of jij misschien prikkelbare darmen hebt. Zo een test geeft natuurlijk alleen een indicatie, geen diagnose, maar het geeft je wel inzicht of je mogelijk PDS hebt.
Wat zijn prikkelbare darmen precies?
PDS is een verstoring van de functie van het maag-darmkanaal, met name van de dikke darm. Het komt helaas veel voor en is een chronische aandoening. Je darmen maken te veel of juist te weinig bewegingen. PDS wordt daardoor ook wel spastische darmen genoemd. De darmwand zet zich uit en hier reageren de zenuwen weer op, die erg gevoelig zijn. Oftewel, je darmen zijn overgevoelig. En dat is, om het even heel netjes te zeggen, erg vervelend.
Wat zijn de oorzaken en klachten/symptomen van PDS?
De oorzaken en klachten komen bij de meeste mensen met elkaar overeen. Vooral voeding is een grote oorzaak. Zelf heb ik vooral last van prikkelbare darmen na iets gegeten te hebben waar mijn darmen gevoelig voor zijn (ik vertel je later in dit artikel welke ingrediënten dit zijn), wanneer ik niet op vaste tijdstippen eet en/of teveel tussendoor snack. Maar ook wanneer ik vermoeid ben (slecht slaap), tijdens drukke periodes of flink aan het stressen ben. Dit slaat meteen op mijn darmen.
De klachten zijn vooral een opgezette buik (en niet een beetje ook. Ik kan op zo een moment/periode gewoon driekwart van mijn broeken niet aan :’) ), buikpijn en obstipatie (sommige mensen hebben last van obstipatie, anderen juist van diarree). Bij mij komt hier nog rugpijn, vermoeidheid en soms misselijkheid en overgeven bij kijken.
Darmen die niet in goede conditie zijn (zeg maar gerust: die niet werken) kunnen je flink beroerd laten voelen. Wanneer mijn darmen van slag zijn, duurt het soms wel dagen voordat ze weer een beetje rustig zijn en ik mij weer fijn voel.
In de praktijk komt het erop neer dat ik mij vaak niet lekker in mijn vel voel, vermoeid ben, misselijk en de meeste dagen met een opgezette buik en buikpijn rondloop. Wanneer je een avondje thuis op de bank hebt gepland is dit nog niet zo erg, maar het is wel flink balen wanneer er een leuk etentje of feestje op de planning staat. Dan kunnen die prikkelbare darmen het flink verzieken. Ook tijdens vakanties/reisjes naar het buitenland wanneer ik anders eet heb ik hier veel last van.
Wat kun je hieraan doen?
Om maar met de deur in huis te vallen: prikkelbare darmen is een chronische aandoening. De een heeft er vaker last van dan de ander, maar het is niet te ‘genezen’. Wel kun je een verandering in je leefstijl en voeding aanbrengen om de klachten te verminderen
Zorg dat je jouw darmen zo min mogelijk belast. Dit betekent een lange weg van uitzoeken op welke ingrediënten jouw darmen gevoelig reageren. Ook wel het eliminatie dieet genoemd. Je kunt dit samen doen met een diëtist. Meer informatie over zorgpremies en vergoedingen voor het komende jaar vind je in dit overzicht: wijzigingen voor 2020.
Zelf ben ik er door de jaren heen achter gekomen dat mijn darmen slecht reageren op tarwe, zuivel (vooral yoghurt, yoghurtdranken en gesmolten kaas, chocola (huilen dit), chips, suiker zoals snoep, koolzuur en (speciaal) bier. Nog wel op veel meer voeding, maar bij deze producten gaat het verzekerd goed mis! Mijn darmen hebben veel moeite om deze ingrediënten te verteren. Daarnaast helpt het om veel vezels te eten, genoeg water te drinken en voldoende te bewegen.
Maar het stomme van prikkelbare darmen is, dat je soms gewoon niet weet waar het vandaan komt. Dan denk ik dat gezond gegeten heb en alle ingrediënten vermeden heb waar ik niet tegen kan, en dan nog heb ik ineens last van mijn buik.
Je darmen en darmflora zijn erg belangrijk voor je algehele gezondheid, een goede spijsvertering en stoelgang. Zorg daarom goed voor je darmen, want als je darmen in goede conditie zijn, ben jij dat ook!
[ dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met FBTO, maar geheel naar eigen mening en ervaring geschreven ]
Niks missen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang een verzameling van alle nieuwe recepten en artikelen in je mail.