Het woord ‘vet’ staat helaas vaak in een kwaad daglicht. Er zijn inderdaad bepaalde soort vetten die slecht voor ons zijn en we zoveel mogelijk moeten vermijden, maar er zijn ook vetten die we met mate nodig hebben en vetten die essentieel zijn voor onze gezondheid.
Zie hieronder de verschillende soorten vetten, waarom ze juist wel of niet goed voor ons zijn en in welke producten je ze vindt.
Verzadigde vetten, onverzadigde vetten en transvetten
Verzadigde vetten
Verzadigde vetten bestaan uit een hoog gehalte verzadigde vetzuren. We hebben ze met mate nodig. Ze hebben namelijk als functie om onze organen te beschermen en ons energie te geven. Een teveel aan verzadigd vet verhoogt het LDL-cholesterol van het bloed, dat slecht is voor onze bloedvaten. Daarnaast slaat ons lichaam een teveel aan verzadigt vet op, bijvoorbeeld aan de binnenkant van slagaders. Aders kunnen hierdoor dichtslibben. Beperk daarom de inname van verzadigde vetten.
Je vindt deze vetten veel in dierlijke producten zoals vlees, kaas en melkproducten. Maar ook in koekjes, taart en andere snacks. Verzadigde vetten zijn op kamertemperatuur vast van vorm zoals palmolie en kokosolie.
Transvetten
Transvetten worden zeer moeilijk door ons lichaam afgebroken en zijn erg schadelijk. Transvetten ontstaan als gevolg van industrieel verwerkte plantaardige oliën. Transvetten worden omgezet naar hard vet door middel van een proces dat hydrogenering heet. Hierdoor ontstaat transvetzuren, die erg schadelijk zijn voor ons lichaam.
Transvetten zijn de veroorzaker van hart- en vaatziekte, obesitas, het dichtslibben van adres en een te hoog cholesterol. Je vindt transvetten in onder anderen chips, snoep, croissantjes, margarine, halvarine, pizza’s en frituurvet.
Onverzadigde vetten
Onverzadigde vetten zijn goede vetten en zijn essentieel voor ons lichaam. Deze vetten geven ons energie, zorgen voor een reserve in ons lichaam, geven stevigheid aan cellen, dienen als bescherming voor organen, zorgen voor isolatie en verlaagt het LDL-cholesterol van het bloed. Ook spelen onverzadigde vetten een rol bij ons afweersysteem en zorgen ze voor de opname van vet oplosbare vitamines (A, D, E en K).
Zorg er daarom voor dat het grootste gedeelte van je vetopname bestaat uit onverzadigde vetten. Deze vetten vind je in producten als avocado, noten, pitten, oliën, algen, zeewier en vette vis.
Omega 3, 6 en 9 vetzuren
In onverzadigde vetten vind je ook omega 3 en 6-vetzuren. Omega 3 en 6 zijn meervoudige onverzadigde vetzuren en essentieel voor ons lichaam. Dit betekent dat ons lichaam deze vetten nodig heeft en we deze uit voeding moeten halen. De bekendste omega 3 is linoleenzuur en omega 6 linolzuur.
Omga 3 en 6 verlagen het risico op hart- en vaatziekten. Je vindt deze vetten in plantaardige oliën. Omega 3 vind je vooral in lijnzaadolie.
Omega 9 is een enkelvoudig onverzadigd vetzuur. Ons lichaam maakt deze zelf aan, maar je vindt deze ook in olijfolie.
Belangrijk is dat enkelvoudige onverzadigde vetzuren zoals olijfolie en lijnzaadolie niet verhit worden. Hierdoor gaan ze oxideren, wat schadelijke is voor ons lichaam.
Sterolen en fosfolipiden
Daarnaast heb je nog sterolen en fosfolipiden. Cholesterol maakt deel uit van sterolen. Fosfolipiden zijn lichaamseigen vetten en worden aangemaakt in de lever.
Zin gekregen in zelf koekjes bakken? Hier het recept van de heerlijke smeuïge chocoladekoeken van de foto.