Naast koolhydraten, eiwitten en vetten heeft ons lichaam vitaminen en mineralen nodig. Vitaminen en mineralen geven ons geen energie en dienen ook niet als bouwstoffen, maar zijn hulpstof voor het reguleren van lichamelijke processen in ons lichaam.
Daarnaast heeft ons lichaam ook nog spoorelementen nodig. Dit zijn stoffen waar ons lichaam maar een heel weinig van nodig heeft, maar wel essentieel zijn.
Vitaminen
Vitaminen zijn nodig voor groei en de stofwisseling van ons lichaam. Vitaminen D en K worden aangemaakt door ons lichaam, overige vitaminen moeten we binnen krijgen via onze voeding. Er is geen enkel voedingsmiddel die alle vitaminen bevat, het is daarom belangrijk om gevarieerd te eten, zodat we alle vitamines binnen krijgen.
Vitamine B en C zijn in water oplosbare vitamine. Deze worden niet door ons lichaam opgenomen. Ze blijven ongeveer drie dagen in ons lichaam en worden daarna uitgescheiden in de vorm van urine. Het is daarom belangrijk dat we deze vitamines regelmatig blijven nemen.
Vitamine A, D en E zijn in vet oplosbare vitamines. Deze worden tegelijkertijd met vet opgenomen in ons lichaam en opgeslagen in de lever en cellen.
Mineralen
Mineralen zijn moleculen die in grote schaal worden aangetroffen in niet-levende natuur. Ze vervullen vitale biochemische functies. Zo hebben we mineralen nodig voor de vorming van botten en ons gebit.
Ons lichaam is zelf niet in staat om mineralen aan te maken, we moeten deze dus halen uit onze voeding. Dosering is bij mineralen erg belangrijk. Een te weinig of teveel kan grote problemen veroorzaken in ons lichaam.
Welke vitaminen, mineralen en spoorelementen hebben we waarvoor nodig en in welke voedingsproducten zijn deze te vinden?
Overzicht vitaminen
Vitamine A
- belangrijk voor de groei en ontwikkeling
- belangrijk voor de ogen
- belangrijk voor calciumstofwisseling
Bronnen; lever, vlees, boter, melk, kaas, ei, vis, wortelen, groenten en koolsoorten
Vitamine B
Er zijn 10 B vitamines die samen het vitamine-B complex vormen. Deze vitaminen werken synergetisch.
- belangrijk voor energieproductie
- belangrijk bij omzetten van koolhydraten in glucose
- belangrijk voor zenuwstelsel en immuunsysteem
- B-12 belangrijk voor de opname van ijzer. Ijzer is nodig voor aanmaak van rode bloedcellen.
Bronnen; dierlijk producten als melk, vlees, vis en eieren
Vitamine C
- belangrijk voor immuunsysteem
- belangrijk voor het helen van wonden
- belangrijk voor ontgiften
- belangrijk tegen stress
- belangrijk voor aanmaak collageen
Bronnen; groenten en fruit
Vitamine D
Vitaminen D maakt ons lichaam zelf aan door de straling van zon, maar is ook te vinden in voeding
- belangrijk bij het opnemen van calcium uit voeding
- belangrijk voor de vorming van botten en gebit
- belangrijk voor een evenwichtig werkend zenuwstelsel
Bronnen; vette vis, vlees, eieren
Vitamine E
- sterk antioxidant
- beschermt tegen ranzig worden of oxideren van vetten, ook in lichaam
- voedingstof voor hartspier
- belangrijk voor circulatie van het bloed en verminder gevaar van bloedstolsels
- belangrijk voor herstel van de huid, zoals bij littekens
- belangrijk voor ons hormoonstelsel
- helpt bij schildklierklachten
Bronnen; plantaardige oliën, noten, tarwekiemen, sojabonen, lijnzaad, paprika, frambozen
Vitamine K
Vitamine K is belangrijk voor een goede bloedstolling.
Bronnen; groenten, groene thee, fruit, melk, ei, granen
Overzicht mineralen
Calcium (kalk)
- belangrijk voor groei en onderhoud botten en tanden
- belangrijk voor regulering bloeddruk/bloedstolling
- belangrijk voor transport van stoffen in en uit onze cellen
Bronnen; zuivel, roggebrood, sesamzaadjes, groene bladgroenten, kool en broccoli
Magnesium
Magnesium werkt nauw samen met calcium.
- belangrijk voor calciumstofwisseling.
- werkt als natuurlijk kalmering- en antistressmiddel
- belangrijk voor regulering cholesterolstofwisseling
- belangrijk bij productie van bio-energie. Een tekort leidt tot vermoeidheid
Bronnen; noten, groene groenten, volkorengranen, sojabonen, limabonen
Kalium
- belangrijk bij zenuw- en spierarbeid
- belangrijk voor activeren van stofwisseling reacties
- belangrijk voor goede werking zenuwstelsel
- helpt bloedsuikerniveau te verlagen
Bronnen; sojabonen, bleekselderij, aardappelen, bloemkool, broccoli, tomaten, zuurkool, spinazie, pompoen
Ijzer
- nodig voor zuurstoftransport in bloed. Een tekort kan leiden tot bloedarmoede
Bronnen; dierlijk eiwit (vlees en zuivel)
Natrium
- belangrijk voor regulering evenwicht tussen vloeistof binnen en buiten lichaamscellen
- belangrijk voor spiercontractie en productie van maagzuur
- belangrijk voor vochtbalans in lichaam en daardoor bloeddruk
Bronnen; tafelzout
Zink
- belangrijk voor antioxidantsysteem (gaat veroudering tegen)
- onderdeel hormoon insuline
- belangrijk voor werking reuk- en smaakzintuigen
Bronnen; volkorenbrood, tarwekiemen, pompoen- en zonnebloemzaad, linzen, amandelen, eieren, melk, vlees
Mangaan
- regulatie bloedsuikerspiegel
- activeert stofwisseling reacties
- bescherming vrije radicalen
Bronnen; granen, rijst, brood, sojabonen, witte bonen, groene groenten, bosbessen, banaan, hazelnoten
Spoorelementen
Jodium
- belangrijk voor een goed werkende schildklier
Bronnen; vis, melk, champignons, rauwkost
Chroom
- belangrijk bij produceren van insuline
- speelt een rol bij het voorkomen van oxidatie van cholesterol in bloed
Bronnen; granen, noten, kaas, peulvruchten, vlees
Koper
- vervult essentiële functie in antioxidant systeem
- speelt een belangrijke rol bij omzetten van bio-energie
Bronnen; noten, peulvruchten, groenten en vlees
Selenium
- belangrijk voor antioxidantsysteem.
- helpt bij afbraak/uitscheiding van giftige stoffen als kwik
- bevorderd het afsterven van ernstige beschadigde lichaamscellen
Bronnen; vis, melkproducten, volle granen, champignons, gist
